รายละเอียดวิชาประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา

รายละเอียดของรายวิชา

---------------------------------

ชื่อสถาบันอุดมศึกษา : มหาวิทยาลัยมหามกกุฏราชวิทยาลัย วิทยาเขตสิรินธร ห้องเรียนวัดโกเมศรัตนาราม

คณะสังคมศาสตร์ สาขารัฐศาสตร์การปกครอง ปริญญาตรี

หมวดที่ ๑ ข้อมูลทั่วไป

๑.รหัสและชื่อรายวิชา : BU ๕๐๐๑  ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา  (BU 5001 History of Buddhism)

๒.จำนวนหน่วยกิต

๓ หน่วยกิต(๓-๐-๐)

๓.หลักสูตรและประเภทรายวิชา

ปริญญาตรี

๔.อาจารย์ผู้รับผิดชอบรายวิชาและอาจารย์ผู้สอน

พลเรือตรี รองศาสตราจารย์ทองใบ ธีรานันทางกูร ป.ธ.๙, พ.ม.พธ.บ. M.A.(Panjab), M.PHIL.(London)

๕..ภาคการศึกษา/ชั้นปีที่เรียน

ปริญญาตรี ภาคต้น

๖. รายวิชาที่ต้องเรียนก่อน

ไม่มี

๗.รายวิชาที่ต้องเรียนพร้อมกัน

ไม่มี

๘.สถานที่เรียน

มหาวิทยาลัยมหามกุฏราชวิทยาลัย วืยาเขตสิรินธร ห้องเรียนวัดโกเมศรัตนาราม

๙.วันที่จัดทำหรือปรับปรุงรายละเอียดของรายวิชาครั้งล่าสุด

เดือนพฤษภาคม ๒๕๕๔

หมวดที่ ๒ จุดมุ่งหมายและวัตถุประสงค์

๒. จุดมุ่งหมายรายวิชา เพื่อศึกษาประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา นับตั้งแต่ความคิดของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูอันเป็นรากฐานของพระพุทธศาสนา พระพุทธประวัติ พระพุทธศาสนาหลังพุทธปรินิพพาน การแยกนิกาย การขยายตัวของพระพุทธศาสนาในประเทศต่างๆ  และอิทธิพลของพระพุทธศาสนาที่มีต่อวัฒนธรรมของประเทศนั้นๆ

๓. วัตถุประสงค์ในการพัฒนา/ปรับปรุงรายวิชา         

๑.      เพื่อให้รู้และเข้าใจแนวความคิดของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูสมัยก่อนพุทธกาล

๒.     เพื่อให้รู้และเข้าใจพุทธประวัติตั้งแต่ประสูติถึงปรินิพพาน

๓.     เพื่อให้รู้และเข้าใจการเกิดนิกายในพระพุทธศาสนาและการขยายตัวของพระพุทธศาสนา

๔.     เพื่อให้รู้ประวัติและบทบาทของพระสาวก พระสาวิกา ตลอดนักคิดที่สำคัญทางพระพุทธศาสนา

๕.      เพื่อให้ตระหนักถึงอิทธิพลของพระพุทธศาสนาในยุคปัจจุบัน

หมวดที่ ๓ ลักษณะและการดำเนินการ

๑.คำอธิบายรายวิชา

-ศึกษาประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา นับตั้งแต่ความคิดของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูอันเป็นรากฐานของพระพุทธศาสนา พระพุทธประวัติ พระพุทธศาสนาหลังพุทธปรินิพพาน การแยกนิกาย การขยายตัวของพระพุทธศาสนาในประเทศต่างๆ  และอิทธิพลของพระพุทธศาสนาที่มีต่อวัฒนธรรมของประเทศนั้นๆ

๒. จำนวนชั่วโมงที่ใช้ต่อภาคการศึกษา

-๓ ชั่วโมงต่อสัปดาห์ รวม ๔๘ ชั่วโมงต่อภาค

๓.จำนวนชั่วโมงต่อสัปดาห์ที่อาจารย์ให้คำปรึกษาและแนะนำทางวิชาการแก่นักศึกษาเป็นรายบุคคล

-สัปดาห์ละ ๓ ชั่วโมง

หมวดที่ ๔ การพัฒนาผลการเรียนรู้ของนักศึกษา

๑.คุณธรรม จริยธรรม

๑.๑ คุณธรรม จริยธรรมที่ต้องพัฒนา

-มีเมตตา ความรัก มีระเบียบวินัย ใคร่ศึกษา ความซื่อสัตย์สุจริต ความรับผิดชอบต่อหน้าที่ การตรงต่อเวลา

๑.๒ วิธีการสอน

-ผู้สอนทำตัวเป็นตัวอย่างเพื่อฝึกคุณธรรม จริยธรรมตามข้อ ๑.๑

-สอดแทรกตัวอย่างของผู้มีคุณธรรม จริยธรรมตามข้อ ๑.๑

-กำหนดหลักเกณฑ์สำหรับผู้เรียน เช่นเข้าห้องเรียนตรงเวลาอย่างสม่ำเสมอ

-ฝึกฝนในความมีน้ำใจและให้ความช่วยเหลือกันและกัน

๑.๓ วิธีการประเมินผล

-ตรวจสอบการเข้าเรียนของนักศึกษาทุกครั้ง

-ตรวจสอบการตรงต่อเวลาในการส่งงานที่ได้รับมอบหมาย

-ตรวจสอบว่ามีการทุจริตในเวลาสอบหรือไม่

๒. ความรู้

๒.๑ ความรู้ที่ต้องได้รับ

-ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา นับตั้งแต่ความคิดของศาสนาพราหมณ์-ฮินดูอันเป็นรากฐานของพระพุทธศาสนา พระพุทธประวัติ พระพุทธศาสนาหลังพุทธปรินิพพาน การแยกนิกาย การขยายตัวของพระพุทธศาสนาในประเทศต่างๆ  และอิทธิพลของพระพุทธศาสนาที่มีต่อวัฒนธรรมของประเทศนั้นๆ

๒.๒ วิธีการสอน

-ลักษณะการเรียนการสอน  การเรียนการสอนในรายวิชานี้จะประกอบด้วย ๒ ส่วน คือ การบรรยาย และ การแบ่งกลุ่มตอบคำถามท้ายบท และให้นักศึกษานำเสนอหน้าชั้นเรียน การบรรยายในชั้นจะเป็นพื้นฐานความรู้พื้นฐานของเรื่องหรือหัวข้อนั้นๆส่วนการตอบคำถามท้ายบทในชั้นจะช่วยเป็นการทบทวนเนื้อหาของหัวข้อที่บรรยาย

-การใช้คอมพิวเตอร์ในการนำเสนอ

-มอบหมายให้นักศึกษาเพิ่มเติมจากตำราหรือเว็บไซต์ต่างๆ

๒.๓ วิธีการประเมิน

-สังเกตพฤติกรรมขณะเรียน

-ประเมินการมีส่วนร่วมและความตั้งใจในชั้นเรียน

๓.ทักษะทางปัญญา

๓.๑ ทักษะทางปัญญาที่ต้องพัฒนา

-ความสามารถในการรอบรู้ประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา และความสามารถในการนำความรู้เรื่องประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนาต่อสาธารณชนได้

๓.๒ วิธีการสอน

-ใช้วิธีบรรยาย การอภิปรายในชั้นเรียน และการร่วมทำแบบฝึกหัดท้ายบทเรียน

-แนะแหล่งความรู้ทั้งในตำราเรียนและในเว็บไซต์ต่างๆ

๓.๓ วิธีประเมินผล

-ตรวจสอบการทำงานกลุ่มในชั้นเรียน

-การส่งงาน

-มาตรฐานของการที่นำมาเสนอ

๔.ทักษะความสัมพันธ์ระหว่างระหว่างบุคคลและความรับผิดชอบ

๔.๑ ให้เรียนรู้บทบาทในฐานะเป็นผู้นำและในฐานะเป็นผู้ตาม

๔.๒ วิธีการสอน

-มอบหมายงานให้ทำ

๔.๓ วิธีการประเมินผล

-สังเกตว่าสามารถทำงานกลุ่มได้อย่างมีประสิทธิภาพหรือไม่

๕.ทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศที่ต้องพัฒนา

๕.๑ ทักษะการวิเคราะห์เชิงตัวเลข การสื่อสาร และการใช้เทคโนโลยีสารสนเทศที่ต้องพัฒนา

-ให้ทำงานที่มีส่วนเกี่ยวข้องกับการใช้ทักษะในการวิเคราะห์เชิงปริมาณ การทำผัง การทำชาร์ท

๕.๒ วิธีการสอน

-สอนวิธีทำเว็บ

-สอนวิธีใช้โซเชียลเน็ตเวิร์ค

-สอนวิธีการทำ PowerPoint

๕.๓ วิธีการประเมิน

-ประเมินผลงานที่นำมาเสนอ

-ประเมินการใช้เครื่องมือต่างๆ

-ประเมินจากการนำเสนอข้อมูล

หมวดที่ ๕ แผนการสอนและการประเมินผล

๑.แผนการสอน

สัปดาห์ที่	หัวข้อ/รายละเอียด	จำนวนชั่วโมง	กิจกรรมการเรียนการสอนและสื่อที่ใช้	ผู้สอน
๑	ข้อตกลงเรื่องกระบวนการเรียนการสอน	๓	ผู้สอนนำเสนอกระบวนการเรียนการสอน  การวัดผลและการประเมินผล นักศึกษาซักถาม	พลเรือตรี รศ.ทองใบฯ
๒	ศาสนาพราหมณ์-ฮินดู รากฐานของพระพุทธศาสนา	๓	บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบ
๓	พระพุทธประวัติตั้งแต่ประสูติจนถึงนิพพาน	๓	บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบฯ
๔	พระพุทธศาสนาในยุคแรก	๓	บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบฯ
๕	พระพุทธศาสนายุคพระเจ้าอโศกมหาราช	๓	บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบฯ
๖	การอุบัติขึ้นของราชวงศ์ศุงคะ	๓	บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบ
๗	ปฏิสัมพันธ์ระหว่างชนชาติกรีกและชาวพุทธ		บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบ
๘	สอบกลางภาค
๙	การเกิดขึ้นของมหายาน	๓	บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบ
๑๐	การขยายตัวของมหายานในอินเดีย	๓	บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบ
๑๑	พระพุทธศาสนาในเอเชียใต้		บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบ
๑๒	พระพุทธศาสนาในเอเชียตะวันออก	๓	บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบ
๑๓	พระพุทธศาสนาในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้	๓	บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบ
๑๔	พระพุทธศาสนาในเอเชียตะวันตกเฉียงใต้	๓	บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบ
๑๕	บทบาทของพุทธสาวก พุทธสาวิกา และนักคิดทางพระพุทธศาสนา	๓	บรรยาย/ซักถาม/ใช้PowerPoint/แยกกลุ่มทำแบบฝึกหัดท้ายบท	พลเรือตรี รศ.ทองใบ
๑๖	สอบปลายภาค

๒.แผนการประเมินการเรียนรู้

สนใจเข้าเรียน ๕%

รายงานกลุ่ม ๑๐ %

กิจกรรมระหว่างเรียน ๑๕%

สอบกลางภาค ๓๕%

สอบปลายภาค ๓๕ %

หมวดที่ ๖ ทรัพยากรประกอบการเรียนการสอน

๑.เอกสารอ่านประกอบและข้อมูลสำคัญ

คูณ โทขันธ์.ศาสนาเปรียบเทียบ.กรุงเทพฯ: กรุงเทพฯ: โอ.เอส.พรินติ้ง เฮาส์,๒๕๓๙.

นิเวศน์ วงศ์สุวรรณ. ศาสนศึกษา.กรุงเทพฯ : ดวงแก้ว, ๒๕๕๔.

พระญาณวโรดม.ศาสนาต่างๆ.กรุงเทพฯ: มหามกุฏราชวิทยาลัย,๒๕๓๘.

มนต์ ทองทัช. 4 ศาสนาสำคัญของโลกปัจจุบัน.กรุงเทพฯ:โอเดียนสโตร์,๒๕๓๐.

ราชบัณฑิตยสถาน. พจนานุกรมศัพท์ศาสนาสากล อังกฤษ-ไทยม ฉบบราชบัณฑิตยสถาน.กรุงเทพฯ: ราชบัณฑิตยสถาน,๒๕๔๒.

วนิดา ขำเขียว. ศาสนาเปรียบเทียบ.นนทบุรี:เจนเดอร์เพรส,๒๕๔๑.

เสฐียร พันธรังษี.ศาสนาเปรียบเทียบ.กรุงเทพฯ:มหาจุฬาลงกรณราชวิทยาลัย,๒๕๓๔.

แสง จันทร์งาม. ศาสนศาสตร์.กรุงเทพฯ : ไทยวัฒนาพานิช, ๒๕๓๔.

Phra Rajavaramuni.Thai Buddhism in The Buddhist World. Bangkok: Mahachulalongkorn Buddhist University, 1990.

๒.เว็บบล็อกวิชาประวัติศาสตร์พระพุทธศาสนา
http://historyofbuddhism-mbu-watkomet.blogspot.com/

หมวดที่ ๗ การประเมินและปรับปรุงการดำเนินงานของรายวิชา

๑.กลยุทธ์การประเมินผลของรายวิชาโดยนักศึกษา

-ให้นักศึกษาประเมินประสิทธิผลของรายวิชา อันรวมถึง วิธีการสอน การจัดกิจกรรมในและนอกห้องเรียน อุปกรณ์การเรียนการสอน เป็นต้น

๒.กลยุทธ์การประเมินการสอน

-ให้อาจารย์คนอื่นๆเข้ามามีส่วนในการสังเกตและประเมินการเรียนการสอน

๓.ปรับปรุงการสอน

-เมื่อได้ข้อมูลจากกลยุทธ์การประเมินผลของรายวิชาโดยนักศึกษา และจากกลยุทธ์ประเมินการสอนแล้ว  ก็ให้ผู้สอนนำไปพิจารณาแก้ไขและปรับปรุงกระบวนการเรียนการสอนในภาคการศึกษาต่อไป

๔.การทวนสอบมาตรฐานผลสัมฤทธิ์ของนักศึกษาในรายวิชา

-ห้องเรียนวัดโกเมศควรมีคณะกรรมการประเมินข้อสอบและความเหมาะสมของการให้คะแนนในแต่ละภาคการศึกษา

๕.การดำเนินการทบทวนและวางแผนปรับปรุงประสิทธิผลของรายวิชา

-ห้องเรียนวัดโกเมศรัตนารามควรมีระบบทบทวนประสิทธิผลของรายวิชาโดยการประเมินการสอนโดยนักศึกษา โดยคณะกรรมการประเมินผลแล้วนำผลมาเสนอต่อที่ประชุมอาจารย์ประจำหลักสูตรพิจารณาปรับปรุงกระบวนการเรียนการสอนในภาคเรียนอื่นต่อไป.

-